Montbicikli en la plej malalta loko en la mondo

Tiun ĉi sonartikolon verkis kaj produktis Gian Piero Savio el Israelo

La Morta Maro (hebree  ים המלח [Jam HaMelaĥ] = "Sala maro"; arabe بحر الميّت  [Baĥr el-Majet] aŭ بحر لوط  [Baĥr Lot] = "Maro de la Morto" aŭ "Maro de Lot") estas lago, kiun nutras la rivero Jordano.

Ĝi estas sala lago sen elfluantoj ĉ. 1.020 km2 granda kaj situas en la jordana malaltebenaĵo, t.e. la jordana kavego, kiu estas la norda etendiĝo de Granda Rifto. La akvosurfaco situas 396 m. sub marnivelo; en kelkaj sekaj jaroj ĝi atingas eĉ -400 m. Tial tiu ĉi areo estas la plej profunda tersurfaco, kiun oni povas atingi ĉielvolbe. La fundo de la lago mem situas 794 m. sub marnivelo.

Sudokcidente de la Morta Maro troviĝas tri eroziaj krateroj, kiuj
konstituas tute specialan naturan fenomenon. La plej proksima al la Morta Maro, nomata "La Malgranda Kratero" estas 7 km. longa, 5 km. larĝa kaj profunda averaĝe 450 m. Ĝuste el tiu kratero ni komencis nian dutagan ekskurson per montbiciklo.

La iniciato de tia ekskurso venis el kelkaj kibucoj kaj moŝavoj (t.e.  kooperativaj agrikulturaj loĝlokoj) el la nordo de la dezerto de Negevo por memorigi la forpasintan junan edzinon de ilia komunuma kuracisto. Ĉar mi estas lia familia amiko oni varmege invitis min partopreni. Tamen mi havis ne malmultajn dubojn pri mia kapablo elteni tian malfacilan ekskurson. Unue, ekde kiam, antaŭ kelkaj jaroj, mi emeritiĝis kaj forlasis la dezerton por loĝi en la centro de Israelo, mi ne plu biciklas ekstervoje. Due, mia montbiciklo ŝajnas vere antaŭdiluva kompare kun la modernaj teknologiaj bicikloj. Laste sed ne balaste, mi estis minimume 15 jarojn pli maljuna ol la aliaj 30 partoprenantoj. Nu bone, "à la guerre comme à la guerre!".
 
Nia bazo estis en la karavanejo "Fatamorgano" de la moŝavo Neot Hakikar apud la suda pinto de la Morta Maro. Tie ni kune manĝis kaj dormis en komunaj tendoj. La unua tago ni biciklis 48 km. tra la Malgranda Kratero, kanjonoj kaj transpasoj. Kompreneble la multaj
supreniroj estis, por miaj gamboj kaj por mia ne tiom taŭga montbiciklo, vera defio sed laŭnecese mi senhonte kaj vigle laŭiris piede la krutajn suprenirojn. Surprize, ankaŭ la plejparto de la aliaj partoprenantoj ne progresis tiom pli rapide ol mi. Tiel mi povis trankvile ĝui la dezertajn vidindaĵojn, pri kiuj mi vere havas nostalgion en mia nuna urba vivo, kaj plezure babili kun la apudaj gekunrajdantoj.

La duan tagon, mi kaj mia malnova montbiciklo vere neantaŭvidite venĝis niaflanke al la plej modernaj (kaj tre multekostaj) modeloj de montbicikloj. La itinero de 52 km. serpentis tra la fundo de du mallarĝaj kanjonoj, kie kelkajn tagojn antaŭe fluis torento. Do, kvankam la irvojo estis preskaŭ ebena, oni devis alfronti koton, sablaĵojn kaj gruzon. La modernaj hidraŭlikaj diskobremsoj blokiĝis  pro la rapida amasiĝo de koto, tiel, ke la radoj ne plu povis turniĝi kaj la rajdantoj estis devigitaj ĉiumomente halti por iamaniere forpreni la koton. La sama koto tute ne ĝenis miajn tradiciajn suprajn gumajn bremsojn, ĉar ĝi falis ne blokante la radojn. Eĉ tra sabloj kaj gruzoj la konduto de mia biciklo kaj, kompreneble, mia rajdado estis sufiĉe dignaj.

Se krome oni aldonas la fakton, ke mi havis la eblecon publike kaj trafe reklami Esperanton, sendube eblas konkludi, ke malgraŭ la lacigaj klopodoj, la rezultoj de la ekskurso estis vere kontentigaj.