Melodioj encerbiĝas dum dormado
Lerni fremdan lingvon tutsimple dum dormado per sonigado de vortoj? Tiel simple ne estas. Sed dormeto povas helpi pli sukcese revoki antaŭe ekzercitajn enhavojn - tion montras muzika eksperimento.
Muzikaj pecoj estas pli facile lerneblaj se oni aŭdas ilin ankaŭ dum dormado. Tion montras eksperimento de usonaj esploristoj. Ili sonigis al siaj testantoj dum profunda dormado unu el du melodioj kiujn la testantoj estis ekzercintaj antaŭe sur klavaro de piano. Post la dormofazo la partoprenantoj kapablis ludi la melodion, kiun ili estis aŭdintaj dum dormado, pli bone kaj kun malpli da eraroj ol la ne tiamaniere ripetitan sinsekvon de sonoj.
La eksperimento montris ke ekstera stimulo dum dormado povas plibonigi kompleksajn kapablojn. La dumdorma stimulo laŭ la esploristoj plifortigas la rememoron al antaŭe lernitaj enhavoj.
Ke fremdlingvoj aŭ aliaj lertecoj estas tutsimple lerneblaj dum dormado, tio tamen restas mito kaj ne estas tio kion la esploristoj nun konstatis. La decida diferenco estas ke ĉi tie pliboniĝas la memoro pri io kion oni jam estas lerninta. Se iu aŭdas la lernitaĵon denove dum dormado, la antaŭnelonge encerbigitaj informoj reaktiviĝas.
En la eksperimento 16 partoprenantoj unue lernis ludi du malsamajn, 12 notojn longajn melodiojn sur klavaro de piano. Sur komputila ekrano koloraj cirkloj indikis al ili kiuj tonoj estis postulataj en la unuopaj kazoj. Post la ekzercado ĉiuj testantoj kuŝiĝis por 90-minuta dormado. Dum la dormado ili portis ĉapon kun elektrodoj per kiuj la esploristoj registris iliajn cerbajn kurentojn. Per tio ili povis konstati kiam la testantoj glitis en la fazon de profunda dormado.
Dum la profunda dormado la esploristoj sonigis al parto de la testantoj unu el ambaŭ muzikpecoj mallaŭte per kapaŭskultilo - sen ke la testantoj rimarkis tion aŭ sciis tion. Al la alia parto de la testantoj oni sonigis la alian sinsekvon de sonoj. La sekvan tagon ĉiuj partoprenantoj devis denove ludi ambaŭ muzikpecojn. Ili signife pli facile kapablis ludi tiun melodion kiun ili estis aŭdintaj dum dormado ol la alian melodion. Ili faris malpli da eraroj kaj pli precize sekvis la donitan ritmon.
Laŭ la esploristoj jam delonge aperas indikoj ke la cerbo prilaboras dum dormado informojn kiuj encerbiĝis dumtage kaj ke ĝi transprenas ilin en la memoron. Mallonga dormofazo jam povas kontribui al plibonigo de denove lernita kapablo.
La eksperimentoj de la teamo de la Nordokcidenta Universitato liveris nun la pruvon ke tiu plifortigo dum dormado validas ankaŭ por kompleksaj kapabloj kiel la ludado de muziko. Eble iutage tiu scio estos aplikebla por celite plifortigi diversajn kapablojn kaj memorojn dum dormado. La esploristoj opinias ke se oni dumtage lernas paroli fremdan lingvon kaj sekve dumnokte tiuj memoroj reaktviĝas dum dormado, la lernado certe povas pliboniĝi.