Mankanta dormo vekas manĝemon
Kiu nesufiĉe dormas, tiu emas havi pli grandan apetiton kaj verŝajne dikiĝos. Aktuala studaĵo nun montras kio kaŝiĝas sub tiu efiko. Kulpas laŭ tio la hormonoj - tamen ĉe viroj kaj virinoj laŭ tute malsamaj manieroj.
Dum kelkaj tagoj tutsimple ne eblas satmanĝi. Malgraŭ la granda porcio da spagetoj kun saŭco ankaŭ taseto kun ĉokoladkrema deserto estas aldonenda, kaj ankaŭ post du bulkoj por la matenmanĝo la satiĝo ŝajnas esti tute neatingebla. La startilo por la granda apetito verŝajne troviĝas dum la nokto. Tion montris nun esploristoj. Laŭ tio hormonoj kaŭzas ke dormomanko kondukas al manĝemo.
Jam ĉe pluraj esploroj la sciencistoj estis observintaj ke homoj kiuj nur malmulte dormas havas tendencon dikiĝi. Ĝis nun tamen estis plejparte malklare kio precize kaŝiĝas sub tiu efiko. Kiuj procezoj estas funkciigataj pro la dormomanko tiel ke kreskos la lardo ĉirkaŭ la koksoj?
Por pli profunde eltrovi la kaŭzojn, la usonaj esploristoj de la Kolumbia Universitato invitis 27 sanajn normalpezajn virojn kaj virinojn al la dormolaboratorio. Ĉiuj partoprenantoj aĝis inter 30 kaj 45 jaroj kaj ilia dormo normale daŭris inter 7 kaj 9 horoj dum la nokto.
La unua vizito en la laboratorio finiĝis por la volontuloj neagrabla. Dum tri sinsekvaj noktoj la esploristoj forpelis la dormantojn post nur kvar horoj da dormo el la lito. Dua testofazo aliflanke kiu okazis post tri semajnoj estis pli agrabla por la testantoj. Tiufoje ili rajtis dormi dum tri sinsekvaj noktoj dum 9 horoj.
Por konstati kiel la malpli longa dormado efikis en la korpo la esploristoj regule elprenis sangon el la testantoj kaj analizis la sangon je la kvanto da glukozo, insulino kaj diversaj aliaj hormonoj kiuj reguligas la malsatosenton. Krome ili dokumentis la manĝokonduton de la partoprenantoj.
Rilate al la nivelo de insulino kaj glukozo la esploristoj ne povis trovi diferencojn pro la dormomanko. Anstataŭ tio ili ektrovis aliajn hormonojn kiuj kaŝiĝas malantaŭ la manĝemo pro dormomanko. Viroj kiuj nur mallonge dormis la matenon poste havis pli altan nivelon de la apetitveka hormono grelino kaj tial havis pli fortan malsatosenton.
Aliflanke ĉe virinoj la nivelo de la hormono grelino ne ŝanĝiĝis pro la mallonga dormo. Anstataŭ tio la testantinoj havis post mallongaj noktoj posttagmeze en la sango malpli grandajn kvantojn de la hormono GLO-1 kiu stimulas la satosenton - kaj kiu origine protektas la korpon antaŭ senlimaj manĝoj. Tion la esploristoj ĉe viroj ne povis observi.
Kvankam la rezultoj bezonos konfirmon ankoraŭ en pli grandaj studoj, la esploristoj malrekte povis kontroli ilin jam nun. Post la mallongaj noktoj la partoprenantoj de la studo fakte manĝis pli ol dum tagoj post plendorma nokto. Averaĝe ili konsumis 300 kromajn kilokaloriojn. Laŭ tio la dormo povas ludi apud la ĝusta nutriĝo kaj moviĝo gravan rolon por teni sveltan figuron.