Historiaj virinaj subvestoj

Tiun ĉi sonartikolon verkis kaj produktis Gian Piero Savio el Israelo

Karbono 14 en antikva aŭstra kastelo

Ĉiam tiklas virojn, ne gravas je kiu aĝo, pensi pri virinaj subvestoj. Mondfame konata jam pli ol 100 jarojn estas la "lingerie" el Parizo. Sed ĉifoje la brua ĉirilata novaĵo ne venas el Francujo sed ĝuste el Aŭstrujo kaj tute ne temas pri nuntempaj sed male pri 600-jaraĝaj subvestoj.   

Arkeologoj malkovris en aŭstra kastelo mamzonojn kaj kalsoneton de la Mezepoko. Ĝis nun oni pensis, ke mamzonojn virinoj ekuzis nur en la 20-a jarcento, kiam ili sin liberigis de la korseto.

Tiu revolucia malkovro povus ŝanĝi la historion de la malsupra virina vestaĵo. Proparolanto de la universitato de Innsbruck en Aŭstrujo raportis, ke arkeologoj trovis kvar mamzonojn inter pli ol 2700 mezepokaj tolaĵoj, el lino aŭ el lino miksita kun kotono. Ili  estis enterigitaj en antikva aŭstra kastelo sub amaso da tero, pecoj el ligno, pajlo kaj feloj.

La kvar mamzonoj el lino ŝajnas nuntempaj kun tasformaj mamsubtenoj je malsimilaj grandoj, ŝelketoj kaj malantaŭa rimeno, kiuj rekte kuniĝas kun la mamsubtenoj. Temas pri vesto, kies celo verŝajne ne estis nur funkcia. Laŭ la universitata anonco, tiaj mamzonoj estis ornamitaj per brodaĵoj, verŝajne por allogi eventualajn amindumantojn.

Spertuloj pri modo difinis la malkovron surpriza, ĉar antaŭe oni havis neniun indikon pri la fakto, ke virinoj uzis mamzonojn jam antaŭ la komenco de la 20-a jarcento. Tial la ĝenerala opinio estis,   ke mamzonoj aperis nur tiam, ĝuste je la komenco de la 20-a jarcento, kiam virinoj sin liberigis el korsetoj.

Sed nun ŝajnas, ke unue aperis la mamzono kaj poste venis la korseto. La kuratoro de la londona muzeo pri modo, Hilary Davidson, firme asertas, ke unu el la mamzonoj, kiuj troviĝis en la kastelo, "aspektas ekzakte kiel moderna mamzono," aldonante, ke "tiuj ĉi vere estas mirindaj malkovroj."

Beatrice Notz, kiu gvidis la skipon de arkeologoj, rakontis, ke fakte oni malkovris la linajn vestojn jam en la jaro 2008, sed oni ne diskonigis la malkovron ĝis nun. Laŭ ŝiaj klarigoj necesis atente kontroli la vestaĵojn kaj dati ilin per la metodo de karbono 14 por certigi ilian aŭtentikecon kaj tio postulis sufiĉe longan tempon.

Notz aldone diris: "Ni malfacile povis kredi tion, kion ni vidis. Laŭ ĝisnunaj plej bonaj scioj, en la 15-a jarcento tute ne estis korsetoj similaj al mamzonoj. La tiuepokaj pentraĵoj de virinoj tute ne elmontras tion, kion ili uzis sub la vestoj. Do oni povas konsideri tiun ĉi malkovron kiel mankintan ĉeneron en la historio de la virinaj subvestoj".

Se vi deziras scii, kio estas datado de trovaĵoj per metodo de karbono 14, vi povas spekti la suban mallongan filmeton, kiun mi adaptis kaj esperantigis: