Elefanto imitas homan lingvon

13/11/2012 17:24

Koŝik, azia elefanto el bestoĝardeno en Suda Koreio mirigas sciencistojn: Li imitas homan lingvon - evidente tiel bone ke eĉ preterpasantoj povas kompreni lin.

Antaŭ ses jaroj aperis filmeto pri Koŝik en la interreto. Aŭstra biologino eksciis pri tio kaj nun oni invitis ŝin veni tien por esplori la aferon. La biologino estas specialisto por sonesprimoj de elefantoj. Ŝi pruvis ekzemple antaŭ nelonge ke afrika elefanto kun la nomo Kalimero alproprigis al si la sonojn de aziaj elefantoj. Tio ja jam indikis certan talenton pri la lernado de "fremdaj lingvoj" ĉe elefantoj. Koŝik tiurilate ŝajnas esti eksterordinare lerta.

Li regas kvin koreajn vortojn: "anjong" (saluton), "anja" (sidiĝu), "anija" (ne), "nuo" (kuŝiĝu) kaj "ĉoa" (bone). Kaj li ĉiukaze tiel bone prononcas tiujn vortojn ke ankaŭ koreanoj jam ĉe la unuafoja aŭdado komprenas ilin. La aŭstra biologino science prijuĝis la aferon per statistiko kaj sonanalizo. "Vokalojn kiel a, e, i Koŝik tre bone prononcas", ŝi diras. "La konsonantoj aliflanke kaŭzas al li ankoraŭ problemojn".

Sed tiu manko al la dikhaŭtulo estas pardoninda. Li ja havas anstataŭ la supra lipo rostron kaj krome posedas multe pli grandan trafluejon por vokaloj ol la homo. Ke Koŝik tamen sonas kiel koreano, tion li dankas al sia sufiĉe nekonvencia paroltekniko. Kiam li imitas siajn vartistojn, li ŝovas la rostron en la buŝon. "Li faras tion por adapti la sonkoloron".

Ĉu li ankaŭ komprenas kion li parolas? Se jes, tio validas nur je tre baza nivelo. "Koŝik lernis kiel hundo reagi je frazetoj kiel "ne" aŭ "kuŝiĝu". Sed li ekzemple ne diras "ne - kuŝiĝi", se li ne ŝatas kuŝiĝi", diras la biologino.

Finfine la akiritaj sonoj havas laŭ la biologino precipe socian funkcion. Koŝik nome venis en junula aĝo de kvin jaroj al la bestoĝardeno kaj dum sep jaroj tie estis la sola elefanto. La homajn sonojn li supozeble akiris por starigi proksimecon al siaj kontaktpersonoj kiuj estas la vartistoj.

Cetere la afero estis simila ĉe Kalimero, la afrikano. Kiel infano li estis ĉirkaŭata nur de aziaj elefantoj - cirkonstanco kiu same engravuriĝis en lia lingva repertuaro. Elefantoj estas cetere krom birdoj ne la solaj bestoj kiuj kapablas imiti sonojn. Nur la simioj kiuj ja plej similas al la homo ne kapablas imiti homajn voĉojn. Ŝajnas ke la simia cerbo ne kapablas traduki aŭditajn sonojn al parolaj esprimoj.