Akcepti la paroladon de fremda lingvo
La lingvo kiun oni ĉiutage parolas estas la lingvo de sia medio: la familio, la najbaroj, la kamaradoj en lernejo aŭ la gekolegoj en la laborejo. Tiu komuna lingvo estas kvazaŭ varma nesto en kiu oni bonfartas. Multaj homoj volas daŭre restadi en tiu varma nesto kaj tial ili ne havas intereson lerni paroli laŭ alia maniero. Oni devas en lernejo devigi tiujn homojn ekz. paroli laŭ pli edukita maniero, sed la rezisto en la bazlernejo estas ofte tre granda kaj tial la instruistinoj tie preferas adaptiĝi al la parolmaniero de la infanoj. Tio validas precipe por kamparaj regionoj kie la parolata lingvo estas pli dialekteca ol en la urboj kie pro la lingve miksita enloĝantaro la parolata lingvo situas pli proksime al la norma lingvo. Oni povas diri: Ju pli granda urbo estas, des pli la infanoj en lernejo parolas la norman lingvon.
Oni povas imagi ke ĉe tiuj homoj kiuj apenaŭ ŝatas paroli iom pli laŭnorman lingvon, la parolado de fremda lingvo estas preskaŭ ekster ilia imagopovo. Ili tamen konfrontiĝas kun unu fremda lingvo, nome la angla kiu - je malgrandaj porcietoj - estas instruata en Aŭstrio jam ekde la unua lernojaro de la bazlernejo. Tio ja ne signifas ke ili tie lernas paroli tiun fremdan lingvon, la celo de la tuta afero estas malfremdigi la lingvon por ke en postaj jaroj, kiam la vera instruado de la lingvo okazos, la lernantoj estu pli pretaj akcepti tiun fremdan lingvon.
Montriĝas ke ĝenerale knabinoj pli emas lingve adaptiĝi al novaj defioj ol knaboj. Kaj montriĝas grandaj diferencoj laŭ la socia deveno. Kiu venas el familio kie la laŭtlegado estas ĉiutaga kutimo, tiu estas ankaŭ sufiĉe scivolema pri nova lingvo kaj tiel povas eĉ entuziasmiĝi pri la lingvolernado. Ekestas tamen la paradoksa situacio ke la strebado al bona parolado de la fremda lingvo estas pli forta ol al la parolado de propra norma lingvo.
Kiam homoj eklernas Esperanton, ili jam troviĝas plej ofte en pli alta aĝo, nome ili estas ĉefe universitataj studentoj kaj la lingvo estas parto de ilia mondkoncepto. Kutime tiuj homoj jam antaŭe lernis unu aŭ du fremdajn lingvojn kaj ili spertis la malfacilaĵojn kaj problemojn kiuj estis ligitaj kun tio. Esperanto ofertiĝas kiel pli bona solvo por tiuj problemoj kaj do ili principe akceptas la lingvon antaŭ ol vere lerni ĝin. La praktika lernado mem tamen ofte ne estas sufiĉe sukcesa, ĉar multaj subtaksas la penon kiu necesas por la lingvolernado, do ankaŭ por la lernado de Esperanto.
Tio estas por nia afero tre malagrabla efiko. Nome per tio ektroviĝas multaj homoj kiuj havis kontakton kun la lingvo, sed forlasis la lernadon ĉar ili perdis la intereson. Tiuj homoj ne plu estas subtenantoj de Esperanto. Pro tio la ideologia aliro al Esperanto estas problemeca. Laŭ mia opinio necesas alimaniere logi homojn al nia lingvo, nome per ekzemploj de la lingvo en parolata formo. Tio estas ĝuste tio kion mi celas per la Esperanta Retradio: plibonigi la lingvajn kapablojn de la E-parolantoj kaj allogi novajn interesulojn por nia lingvo. Lingve lertaj homoj sufiĉe rapide kaj bone komprenas la tekstojn kaj tiu sensacio pri la kompreno estas bona bazo okupiĝi pri tiu eksterordinara monda lingvo.